KPSS Lisans, Ön Lisans ve Ortaöğretim Sınav Farkları | Sınav Yılları, Atama Türleri, Zorluk Dereceleri ve Puan Türleri

KPSS Lisans, Ön Lisans ve Ortaöğretim Sınavlarının Farkları Nelerdir?

KPSS’nin lisans, ön lisans ve ortaöğretim oturumları içerik olarak benzer derslerden oluşsa da bazı farklar bulunur:

• Sınavın Uygulandığı Yıllar: Lisans KPSS her yıl yapılırken, Ön Lisans ve Ortaöğretim KPSS sadece çift yıllarda yapılır. Örneğin 2025’te sadece lisans düzeyi KPSS yapıldı (A Grubu için), 2026’da ise lisans + ön lisans + ortaöğretim tüm oturumlar yapılacak. Bu nedenle ön lisans/lise mezunları sınav şansını 2 yılda bir yakalıyor.
• Atama Türü: Lisans mezunları KPSS puanlarıyla hem A Grubu (uzmanlık) hem B Grubu (düz memur) kadrolara başvurabilir. Ön lisans ve lise mezunları ise yalnızca B Grubu kadrolar (merkezi atama veya açıktan memur alımları) için değerlendirilir. A Grubu kariyer meslekler sadece lisans ve belirli bölümlerden alım yapar.
• Soru Zorluğu: Lisans KPSS soruları genellikle ayrıntılı bilgi gerektiren ve zorlayıcı sorular olabiliyor. Ön Lisans ve Ortaöğretim KPSS soruları ise aynı konulardan olmakla beraber daha yüzeysel bilgi ve yorum kabiliyetini ölçmeye yönelik oluyor. Örneğin lisans matematikte daha fazla problem ve detay formül gerekirken, ortaöğretim matematikte daha temel seviye sorular çıkabiliyor. Tarih sorularında lisans oturumunda ayrıntılı yıllar ve anlaşmalar sorulabilirken, lise düzeyinde daha genel bilgiler sorulması eğilimi var.
• Sınav Süresi ve Soru Sayısı: Üç düzeyde de GY-GK testleri 120 soru ve 130 dakika olup aynıdır. Lisans oturumuna giren adaylar ayrıca aynı gün öğleden sonra Eğitim Bilimleri (öğretmen adayları için, 80 soru) ve sınavın ertesi hafta sonu Alan Bilgisi (A Grubu adayları için, toplam 120 soru) oturumlarına katılabilir. Ön lisans ve ortaöğretim oturumlarında GY-GK dışında başka test yoktur, sınav tek oturumdur.
• Puan Türleri: Lisans düzeyinde sınav sonucunda birden fazla puan türü hesaplanır. B Grubu merkezi atamalar için P3 puanı (GY %50 + GK %50) kullanılır. A Grubu adayları içinse P1, P2 gibi farklı ağırlıklarla hesaplanan puan türleri de çıkar (bu konuyu aşağıda ayrıca ele aldık). Ön lisans mezunlarına P93, ortaöğretim mezunlarına P94 puan türü verilir ve bunlar da 2 yıl geçerlidir.

Özetle, lisans KPSS en kapsamlısıdır; daha fazla oturum ve puan türü barındırır. Ön lisans ve ortaöğretim KPSS ise tek oturumluk, daha kısa ve belli aralıklarla yapılan sınavlardır. Ancak tüm düzeylerde Genel Kültür – Genel Yetenek derslerine çalışmak esastır ve müfredat ortaktır. Adaylar kendi eğitim durumlarına uygun sınava girerek aldıkları puanla, o eğitim şartını arayan kadroları tercih edebilirler.